Gōng fu...chá

Nie tylko panda czy Bruce Lee

Gōngfu/Kung fu – 功夫 – bycie mistrzem w czymś/wykonywać coś z wielką precyzją.

Termin ten znamy przede wszystkim z filmów akcji, jako jedna ze Wschodnich Sztuk walki (武術 – wǔshù), jednak samo słowo nie odnosi się w żadnym stopniu wyłącznie do sztuk walki, bowiem gongfu można być w zakresie garncarstwa, porcelany czy parzenia kawy i herbaty.

W odniesieniu do herbaty pierwszy raz termin wspominany jest okolicach XIX w. Według kronik tajwańskich jest to jedna z wielu sztuk regionalnych parzenia herbaty (茶艺 – Cháyi). Sztuka ta została ujednolicona i usystematyzowana na podstawie sposobów parzenia pochodzących z regionu gór Wuyi (Fujian i Jiangxi) oraz Cháozhōu. Wcześniej każdy region uprawiający herbatę parzył ją na swój sposób, dodatkowo w regionach, w których nie uprawiano tego krzewu, stosowano metody z różnych stron oraz ich kombinacje.

Niemniej jednak idea naparu z liści herbacianych powstała nie więcej jak 1500 lat temu. Więc co robiono z herbatą przez nawet 7000 lat (bo tak stare są znaleziska archeologiczne wskazujące na uprawianie i spożywanie liści herbacianych)? Jedzono ją w postaci sałatki albo dodając do „owsianki”.

Paradoksalnie ten styl parzenia został wysublimowany i dopracowany na Tajwanie, a nie w Chinach kontynentalnych.

Cała procedura Gongu Cha jest niezmiernie skomplikowana i nie bez powodu jest to mistrzowski sposób. Ważne są nawet gesty i sposób prezentacji herbacianego suszu oraz trzymania naczyń. Do parzenia tą metodą używa się dwóch różnych popularnych naczyń:

• Gaiwǎn 盖碗 (miska z pokrywką)

• Cháhú 茶壶 (garnek na herbatę [po ang. pot/kettle])

Poza nimi używa się wielu utensyliów: do podnoszenia czarek, wycierania, filtrowania, podawania itp. Kolokwialnie, zestaw składać się może z ponad 20 elementów; i mówimy tutaj o pojedynczym serwisie. Z każdym gościem do zestawu dołączymy około pięć elementów (np. dla sześciu osób może się on składać nawet z 50 elementów). Ciekawostką są specjalne czarki do wąchania aromatu herbaty – Wénxiāng bēi – 聞香杯 – czarka do wąchania

Codziennymi przedmiotami, używanymi w trakcie picia herbaty są np. czarki – Cháwǎn 茶碗 – oraz Chápán 茶盤 (taca/mata do herbaty), na której parzy się herbatę bez obawy o rozlanie wody. Dodatkiem do codziennego asortymentu może być serwer herbaciany zwany Cháhǎi (茶海 –morze herbaty). Używana jest też inna nazwa, odzwierciedlającą jego zastosowanie: Gōngdào bēi (公道杯 – naczynie sprawiedliwości).

Ciekawe jest, że już podczas zakupu herbaty w sklepie nie koniecznie kupuje się ją ot tak z półki.

Tak jak w dobrej winnicy czy salonie samochodowym zostaje nam przedstawiona oferta, tak tutaj mamy możliwość spróbowania suszu przed jego zakupem. Jeśli chodzi o Polskę, zwyczaj ten nie jest kultywowany w praktycznie żadnej branży. Czasem jedyną możliwością jest kupno z menu porcji herbaty, kawy czy czegokolwiek, za pełną cenę. Jeśli nam nie zasmakuje to trudno, musimy wypić lub zostawić i przejść do następnej pozycji, co wiąże się często z kosztem przewyższającym zakupu suszu/ziaren na własność. Zrozumiałe jest, że sprzedawcy niechętnie godzą się na taką opcję, gdyż to dodatkowy koszt. Z drugiej strony gość/klient póki nie sprawdzi organoleptycznie, a nie zna produktu, nie podejmie się ryzyka kupna czegoś "drogiego". Są jednak miejsca, gdzie można zaznać "luksusowej" obsługi gości. Jeśli chodzi o herbatę w Krakowie to polecam Czarkę na Szpitalnej 24 oraz Czjownię na Józefa 25. Wspaniałe miejsca i świetna obsługa. Asortyment pierwszej klasy, za równo pod względem suszy jak i akcesoriów.

Zachęcać do dobrej herbaty będę. Zawsze.

Ci, co nie próbowali takiej nie z torebki, a najlepiej z herbaciarni, to jakby jedli tylko cheesa z Maca lub mrożone pierogi z marketu; jeszcze nie znają świata i tego, co dobrego czai się za rogiem!

---

1. Path Of Cha – The evolution of modern day Gong Fu tea, 22.06.2020 [dostęp 15 stycznia 2021 r. 9:31] Dostępne w internecie: https://pathofcha.com/blogs/all-about-tea/the-evolution-of-modern-day-gong-fu-tea

2. The Traditional Gongfu Tea Ceremony: A Complete Guide [dostęp 15 stycznia 2021 r. 15:17] Dostępne w internecie: https://www.teasenz.com/chinese-tea/gongfu-tea-ceremony.html