Przy-prawimy!

Zaczęło się lato. Choć tuż po pierwszych dniach jego pięknej krasy zrobiło się zimno, deszczowo i ponuro przyjdą jednak piękne dni. Do tego czasu trzeba utrzymać odporność; jak jesieniary!

Z odpornością kojarzą nam się miodny, mleka i przyprawy. Te ostatnie dodają smaku i charakteru w delikatny subtelny sposób, jak i bardziej agresywny, ekstrawagancki. Dodajemy je do potraw, deserów, świeczek, perfum a nawet napoi. I właśnie na tym ostatnim skupimy się dzisiaj. Takim wręcz szczególnym przypadkiem.

Chai masala latte Inc.

Ciężko jest stwierdzić, jak stary jest to napój, co więcej, jak stara jest rodzina tych napojów! Rodzina, bowiem zaliczamy tu Masala Chai, Masala Haldi Doodh,

, Saada Chai i kilka innych. Najłatwiej chyba będzie, jeśli zrozumie się, co znaczą poszczególne słowa:

• Chai – herbata

• Masala – przyprawa

• Haldi – kurkuma

• Doodth – mleko

• Pati – liść

• Saada – prosty/nieskomplikowany
  

Choć herbata w Indiach to nowy „dodatek”, napoje mleczno-przyprawowe są znane na półwyspie indyjskim od nawet 9000 lat! Leczniczy wpływ imbiru, kurkumy oraz przypraw wpisana jest w kulturę tej ziemi. Szczególnie, jako medycyna Ajurwedyjska.

Podstawa podstaw

Za główny składnik można by przyjąć przyprawy. Co w wielu przypadkach się sprawdzi. Wybranie mleka na podstawę napoju również nie będzie wielkim błędem. To wszystko leży gdzieś pomiędzy. Zamiast ścieżek mamy pola i obszary smaku.

Interesujące, prawda?

Najczęściej używanymi przyprawami są cynamon, kardamon, goździki, badian i pieprz, a ze świeżych dodatków imbir. Dodatkowo używa się także kurkumy, wawrzynu, fenkuł, muszkatu i wielu innych. Nie ma jednego zestawu przypraw. Każda indyjska mama czy babcia ma swój własny.

Pij mleko!

Nie od dziś mówi się, że mleko pozytywnie wpływa na rozwój fizyczny organizmu oraz wspiera zdolności kognitywistyczne. Również medycyna ajurwedyjska zaleca uwzględnianie go w swojej codziennej diecie. W naszym rejonie tradycyjna jest zupa mleczna oraz nabiał we wszelakiej formie; w Indiach postanowili takie mleko przyprawić, i po porządnie!

Na pewno spotkaliście się kiedyś ze Złotym Mlekiem (Golden Milk). Ten przedstawiciel omawianej rodziny zawdzięcza swoją nazwę złotawemu odcieniowi kurkumy.

Angielskie określenie tumeric pochodzi od łacińskiego terra merita; dokładna analiza słowa tutaj

Polskie określenie kurkuma pochodzi z sanskrytu. Oznacza ono kolor oraz jest w Azji też określeniem na szafran.

Głównym składnikiem poza nią jest mleko. Inne są różnorodne lub opcjonalne. Od kilku lat staje się bardzo modne. Coraz więcej kawiarni wprowadza je do menu, jako oferta bezkofeinowa. Swoją drogą to genialny pomysł. Jest to także dobry wybór w trakcie sezonów zwiększonej zachorowalności; przedwiośnie, jesień i zima. Lekki smak oraz nuty korzenne ukoją nawet najbardziej oporne jesieniary 😉

Some tea to be added

Wielka Brytania już od setek lat jest znana z nadwyraz wielkiego zainteresowania herbatą. Podczas Drugiego Imperium Brytyjskiego (1615 r.) ogromne ilości ziół i przypraw były eksportowane do europy, w tym właśnie herbata. Jednak Brytyjczycy nie byli usatysfakcjonowani konieczności eksportu tego surowca z Chin. Postanowili więc w 1835 r. za sprawą Kompanii Wschodnioindyjskiej założyć pierwszą plantację herbacianą w północnych Indiach. Assam, bo tak właśnie nazywa się ten region, zalała herbaciana fala brytyjskiego sznytu. I okazało się to pewnym sukcesem. Południowe podnórza Himalajów to klimat tropikalny, monsunowy w odróżnieniu do umiarkowanego, choć ciepłego klimatu na przykład chińskiego Junanu. Zmieniło to smak uprawianej tam herbaty, a zawrotna ilość plantacji i zbieranego surowca wręcz przyczyniła się do dryfu genetycznego i wyodrębnienia nowej odmiany - Camellia sinensis var. assamica.

Jednak pojawił się kłopot, gdyż około 1900 r. podaż kilkakrotnie przewyższył popyt herbaciany. Cóż więc robić z tak kosmiczną ilością herbaty? Zaczęto ją więc zainteresowywać tubylców i niższe klasy społeczne. Wyjątkowy delikatny smak herbaty nie przypadł jednak do gustu mieszkańcom Assamu. Poza tym wciąż był to towar luksusowy. Zaczęto więc dodawać go do napojów mlecznych i gotować lub naparzać dłuższy czas, by smak był intensywniejszy i wyrazistszy. Tak to dynastia indyskich napojów przyprawowo-mlecznych zawarła związek z dynastią herbacianą.

Może nie brzmi to majestatycznie, jednak to hindusi nauczyli anglików picia herbaty z mlekiem, nie odwrotnie!

Gdy wschód spotyka się z zachodem

W trakcie, gdy na półwyspie indyjskim rozprzestrzeniała się chai masala, a na wyspach brytyjskich herbata „po angielsku” od Włoch nadciągał front kawowy. Wszystkie trzy spotkały się na nieudeptanej ziemi. Stanach Zjednoczonych Ameryki. Tutaj wszystkie trzy wpadając na siebie, stworzyły coś, co popularnie nazywamy „dirty chai” – chai masala z shotami espresso. Oczywiście, jak to wszystko w Stanach popularność przewyższyła oczekiwania, a Dirty Chai stało się ikoną.

Tak więc trzymajmy się ciepło i porządnie. Po rześkiej przebieżce lub powrocie z pracy sięgnijmy po ciepły napój, jeszcze przez chwilę. Niech nie straszny nam będzie zwykły deszcz, bo zapowiadające się lato ma być wycieczkowo-plażowe!

A teraz jak zwykle przepisy

Masala do herbaty

• kardamon – 5 g

• goździki – 2 g

• cynamon – 3 g

• fenkuł – 1,5 g

• badian – 2 segmenty kwiatu

• muszkat – 1 g

• czarny pieprz – 1,5 g

1. Przyprawy prażymy na patelni do momentu przyjemnego aromatu

2. Odstawiamy na chwilę do przestudzenia

3. Mielimy drobno lecz nie na pył

Masala chai

• woda – 500 ml

• herbata – 5 g

  • Koniecznie drobna, mielona; najlepiej assamska

• imbir – 3 g

• mleko – 150 ml

• cukier – 15 g

  • można użyć miodu w proporcji 3:2 (cukier:miód)

• przyprawy – 1/2 łyżeczki

1. Wodę zagotowujemy wsypując następnie przyprawy

2. Delikatnie gotujemy przez około 3 minuty na małym ogniu

3. Dodajemy herbatę i parzymy przez 5 do 10 minut

   1. gotowanie może przedobrzyć sprawę

4. Dodajemy mleko i słodziwo zagrzewając wszystko ponownie do temperatury około 65°C

5. Odcedzamy
   

---

1. Lindsey Goodwin – The History of Masala Chai. From Ayurvedic Ambrosia to Americanized Coffeehouse Treat, 16 września 2020 [dostęp 15 maja 2021 r. 7:45] Dostępne w Internecie: https://www.thespruceeats.com/the-history-of-masala-chai-tea-765836

2. Assam tea – Wikipedia [dostęp 12 maja 2021 r. 12:40] Dostępne w Internecie: https://en.wikipedia.org/wiki/Assam_tea

3. Tea in the United Kingdom – Wikipedia [dostęp 17 maja 2021 r. 21:30] https://en.wikipedia.org/wiki/Tea_in_the_United_Kingdom